Wat maakt een interventie ter voorkoming van onbedoelde zwangerschap effectief en welke interventies kun je gebruiken bij onze doelgroep?
Wat is effectief?
Uit onderzoek blijkt dat effectieve programma’s ter voorkoming van zwangerschap:
- Accurate informatie verschaffen over de risico’s van seks zonder anticonceptie enerzijds en methoden om onbeschermde seks te voorkomen.
- Aandacht hebben voor de invloed van (social) media op seksueel gedrag en sterke, duidelijke en passende waarden geven om individuele en groepsnormen tegen onbeschermde seks te versterken.
- Voorbeelden geven van en oefenen met communicatie- en onderhandelingsvaardigheden.
- De waarden en normen in het programma afstemmen op de leeftijd en de persoonlijke ervaringen van de doelgroep. Dit maakt het gemakkelijker voor jongeren om kennis en vaardigheden te internaliseren.
Kirby et al., 1994; Bongardt et al., 2009, NJI 2015.
Methoden en interventies
Voorbeelden van enkele goed onderbouwde en effectieve methoden en interventies rond seksuele weerbaarheid en voorkomen van onbedoelde zwangerschap bij onze doelgroep:
Lang leve de liefde
Het doel van Lang leve de liefde is het bevorderen van de seksuele gezondheid en het voorkomen van ervaringen met grensoverschrijdend gedrag, ongewenste zwangerschap en soa/hiv besmetting. Het programma wil jongeren ondersteunen in het maken van gezonde en verantwoorde keuzes met betrekking tot liefde, relaties en seks.
Sinds 2017 is er een deelpakket ontwikkeld gericht op de preventie van tienerzwangerschappen.
Lees meer over Lang leve de liefde
Liefde is…
Liefde is… is een voorlichtingsprogramma ter ondersteuning van de seksuele ontwikkeling en seksuele weerbaarheid van meisjes uit de tweede en derde klas (13 tot en met 16 jaar) van het voorgezet onderwijs. De voorlichting wordt gegeven door twee vrouwelijke hulpverleners die op een laagdrempelige manier thema’s gerelateerd aan seksualiteit en relaties bespreekbaar maken. De voorlichters zijn in staat problemen in de seksuele ontwikkeling of seksueel risicogedrag te signaleren en waar nodig door te verwijzen naar passende vervolghulp voor een meisje.
Girls’ Talk
Girls’ Talk is erop gericht meiden relationeel en seksueel weerbaar te maken zodat ze in staat zijn om zelfstandig onbedoelde zwangerschap te voorkomen en minder risico lopen op het meemaken van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Girls’ Talk+ richt zich op meiden met een licht verstandelijke beperking.
Girls’ Choice
Girls’ Choice is een bordspel voor meiden van 10-15 jaar oud. Het spel behandeld vijf inhoudelijke onderwerpen: seksualiteit en relaties, veilig vrijen, zwangerschap en moederschap, jongens, weerbaarheid. Girls’ Choice kan in het primair en voortgezet onderwijs gespeeld worden, maar ook ingezet worden in buitenschoolse settings, zoals een asielzoekercentrum.
Boys R Us
Boys R Us maakt het onderwerp seksualiteit, intimiteit en relaties vroegtijdig en vanuit een positieve insteek bespreekbaar met jongens. Naast kennisoverdracht wordt in het spel vooral veel aandacht besteed aan de eigen inschatting en verantwoordelijkheid ten aanzien van het omgaan met intieme relaties en mogelijke risico’s (ongewenste/ongeplande zwangerschap, soa/hiv en seksueel grensoverschrijdend gedrag). Er zijn twee varianten: 10-12 jaar en 13-15 jaar.
Merel van Groningen project
Het voorkomen van slachtoffers van loverboys onder andere door veilig omgaan met social media. Dit pakket zoekt de verbreding op van seksueel grensoverschrijdend gedrag, online gedrag en groepsdruk. Jongeren worden op een interactieve wijze meegenomen om te ontdekken wat hun sterke en minder sterke kanten zijn in de hedendaagse verleidingen en risico’s op internet en social media?
Lees meer over het Merel van Groningen project
Inzet ervaringsdeskundigheid
Ervaringsdeskundigen die betrokken zijn bij het programma JOOZ geven voorlichting over onder andere veilig vrijen en tienermoederschap. Zij geven aan het zelf destijds gemist hebben om te praten over deze thema’s met iemand die het zelf heeft meegemaakt. De eerste ervaringen met de inzet van ervaringsdeskundigen lijken positief. Er is nog onderzoek nodig naar de vraag of het inzetten van ervaringsdeskundigen daadwerkelijk een preventief effect heeft.
Lees meer over de inzet van ervaringsdeskundigheid
Websites
http://www.loketgezondleven.nl/
Meer weten?
Risicogroepen en –factoren voor onbedoelde zwangerschap